EAC Belgesi

EAC Belgesi (Eurasian Conformity), Avrasya Ekonomik Birliği’ne (AEB/EAEU) uygunluk işaretidir. Rusya, Belarus, Kazakistan, Ermenistan ve Kırgızistan’a ithal/üretim için ürünün ilgili Birlik Teknik Regülasyonlarına (TR CU / TR EAEU) uyduğunu gösterir.

EAC Belgesi Nedir?

• Amaç: Ürünün güvenlik, sağlık, EMC, çevre vb. gereklilikleri karşıladığını resmen doğrulamak.

• Kapsam: Oyuncaktan makineye, elektrik-elektronikten basınçlı ekipmana, gıdadan kimyasallara kadar çok geniş ürün yelpazesi.

• Hukuki dayanak: Ürün bazında yayınlanan Teknik Regülasyonlar (ör. TR CU 010/2011 Makine Güvenliği, 004/2011 Alçak Gerilim, 020/2011 EMC, 032/2013 Basınçlı Ekipman, 007/2011 Oyuncak, 021/2011 Gıda Güvenliği, 022/2011 Gıda Etiketleme, 037/2016 RoHS vb.).

Belgelendirme Türleri

EAC “belgesi” iki ana uygunluk değerlendirme yolundan biriyle elde edilir:

1. EAC Deklarasyonu (Declaration of Conformity)

   • Üretici/ithalatçı, akredite laboratuvar testleri ve teknik dosyaya dayanarak uygunluğu beyan eder.

   • Birçok ürün grubu için en yaygın ve maliyet/tempo açısından avantajlı yol.

2. EAC Sertifikası (Certificate of Conformity)

   • Akredite belgelendirme kuruluşu tarafından verilir; bazı yüksek riskli ürünlerde zorunludur.

   • Çoğu zaman fabrika gözetimi/audit ve daha kapsamlı test gerektirebilir.

Bazı ürünlerde Devlet Kayıt Sertifikası (state registration) da söz konusu olabilir (özellikle gıda/kimya-kosmetik gibi insan sağlığıyla ilişkili ürünlerde).

Kim Başvuru Yapabilir?

• EAEU içinde yerleşik bir firma (ithalatçı ya da yetkili temsilci) başvuru sahibi olmak zorundadır.

• Türkiye’deki üretici doğrudan başvuramaz; EAEU’da kayıtlı yetkili temsilci atanması gerekir.

Geçerlilik ve Kapsam

• Seri üretim için genelde 1–5 yıl geçerli (standardına ve şemasına bağlı).

• Tek sevkiyat (one-shipment) için de belge düzenlenebilir (belge o sevkiyatla sınırlıdır).

• Tüm belgeler/deklarasyonlar Birleşik Kayıt sistemine girilir (online kayıt numarası verilir).

Etiketleme ve İşaretleme

• Ürün, ambalaj ve kullanım kılavuzunda EAC işareti bulunmalı.

• Zorunlu bilgiler: üretici ve ithalatçı/temsilci bilgileri, gerektiğinde yerel dilde uyarılar (çoğu zaman Rusça, ülkeye göre ek diller istenebilir).

• İlgili TR numaralarına atıf ve bazen kılavuzun yerel dilde sunulması gerekir.

Süreç (Adım Adım)

1. Kapsam Analizi: HS kodu ve ürün fonksiyonuna göre hangi Teknik Regülasyonların geçerli olduğunu belirle.

2. Şema Seçimi: Ürün riskine göre deklarasyon mu, sertifika mı? (ve 1d/3d/4d, 1c/3c/4c gibi şemalar).

3. Testler: EAEU’da akredite laboratuvarda numune testleri (bazı durumlarda mevcut test raporları kısmen kabul edilebilir ama çoğu zaman EAEU içi test şart).

4. Teknik Dosya: Risk analizi, tasarım/imalat dokümanları, kullanım kılavuzu (yerel dil), etiket örnekleri, çizimler, malzeme/uygunluk kanıtları.

5. Belgelendirme / Deklarasyon:

   • Sertifika yolunda: akredite kuruluş incelemesi ve gerekirse fabrika denetimi.

   • Deklarasyon yolunda: başvuru sahibi uygunluk beyanını kayda aldırır.

6. Kayıt ve İşaretleme: Kayıt numarası alındıktan sonra EAC işareti iliştirilir.

7. Gümrük: Belge/deklarasyon numarasıyla EAEU gümrük işlemleri yapılır.

CE ile EAC Arasındaki Farklar (Kısaca)

• Coğrafya: CE = AB/AEA; EAC = EAEU (Rusya, Belarus, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan).

• Başvuru Sahibi: CE’de üretici/AB yetkili temsilcisi; EAC’de EAEU yerleşik başvuru sahibi zorunlu.

• Test Kabulü: EAC çoğunlukla EAEU akredite laboratuvar testini şart koşar.

• Etiketleme Dili: EAC’de yerel dil zorunlulukları daha katıdır (en az Rusça).

Zaman ve Maliyet (Tipik)

• Deklarasyon: 2–6 hafta (test kapsamına bağlı).

• Sertifikasyon: 4–12+ hafta (test + muhtemel fabrika denetimi).

• Maliyet, ürün sayısı/variasyonu, test kapsamı ve belgelendirme tipine göre değişir.

Sık Yapılan Hatalar

• Yanlış TR seçimi (ör. sadece LVD düşünülüp EMC (TR CU 020/2011) atlanıyor).

• EAEU içinde başvuru sahibi/temsilci ayarlanmadan sürece başlamak.

• Kılavuz/etiket dil gerekliliklerini es geçmek.

• CE raporlarını “otomatik kabul edilir” sanmak (çoğu zaman yeniden test gerekebilir).